Zwangerschap

Zwangerschap

Alarmsignalen

Ben je ongerust? We kunnen ons voorstellen dat je je soms zorgen maakt. Bespreek je zorgen over je gezondheid of je kind met de verloskundige. Ongerustheid is altijd een reden om te bellen. Als je de uitleg of informatie niet begrijpt, zeg dit dan tegen de verloskundige. Vraag zo nodig om extra tijd in te plannen wanneer je een afspraak maakt. Klik hier voor meer informatie over alarmsignalen.

Bloedverlies

Vaginaal bloedverlies aan het begin van een zwangerschap komt regelmatig voor. Je kunt last hebben van bloedverlies nog voor je de eerste echo hebt gehad. Heb je vaginaal bloedverlies tijdens je zwangerschap? Bewaar je ondergoed of inlegkruisje en neem contact op met je verloskundige.

Beweging van je baby

Klik hier voor meer informatie over beweging van je baby.

Erkenning

Als je niet getrouwd bent kan je partner de baby erkennen. U kunt uw baby erkennen tijden de zwangerschap, tijdens de aangifte van de geboorte of op een later moment. Dit heet erkenning van de ongeboren vrucht. U kunt in elke gemeente van Nederland het kind erkennen. Als de moeder niet meekomt, moet zij schriftelijke toestemming voor erkenning geven. Klik hier voor meer informatie.

Foliumzuur

Foliumzuur verkleint de kans dat er iets “fout” gaat in de ontwikkeling van de neurale buis. Zo kunnen er afwijkingen aan het ruggenmerg of de hersenen ontstaan, zoals bijvoorbeeld een open ruggetje, of een hazenlip. Foliumzuur is vitamine B11, dit komt in je voeding voor, maar tijdens je zwangerschap heb je extra nodig. Het advies is om vanaf dat je de wens hebt om zwanger te worden met foliumzuur te starten. Een tablet per dag van 0,4-0,5mg foliumzuur tot de twaalfde zwangerschapsweek. Klik hier voor meer informatie.

Gebit

Het is belangrijk je tandvlees en tanden gezond te houden tijdens de zwangerschap. Door hormoonveranderingen in de zwangerschap heb je meer kans op het krijgen van ontstekingen in je mond. Er zijn aanwijzingen dat een ontsteking aan het tandvlees kan leiden tot vroeggeboorte.

Poets 2 x per dag je tanden, flos en bezoek 2 x per jaar de tandarts. Bij twijfel over tandvleesontsteking maak een afspraak bij je tandarts.

Geboorteplan

In een geboorteplan beschrijf je jouw wensen rondom de bevalling. Het is bedoeld voor jezelf en je partner, je verloskundige of andere zorgverleners. In het geboorteplan laat je zien wat voor jou belangrijk is. Degene die je bevalling begeleidt kan hier zoveel mogelijk rekening mee houden. Het moet een beknopt document zijn dat je digitaal of op papier kunt invullen. Het format van het geboorteplan vind je via deze link: Geboorteplan en inleg-geboorteplan.

Gecombineerde leefstijl interventie

Ben jij een zwangere vrouw of een moeder met jonge kinderen? Je zet al gauw jezelf opzij voor je kinderen, maar het is belangrijk om goed voor jezelf te zorgen, want alleen dan kun je ook goed voor anderen zorgen. Gun jij jezelf en je kind(je) een gezonde startin het leven? Meld je dan aan voor GLI Goede Start. De flyer vind je via deze link: Flyer GLI Goede Start.

Groei

Veel vrouwen vragen het zich af vroeg in de zwangerschap: wanneer wordt die zwangere buik nu eens zichtbaar!? Vooral bij een eerste zwangerschap lijkt het wel een oneindigheid te duren. Maar wees gerust, bij iedere vrouw kan het op een ander moment komen. Wanneer kan je dat zwangere buikje ongeveer verwachten? Gemiddeld beginnen zwangere vrouwen zelf een verschil te zien tussen de 11 en 18 weken. Maar dat kan ook eerder of later zijn, dus wees niet ongerust! Voordat je omgeving het ook gaat zien, kan ook pas veel later zijn. Vaak is het groeiende onderbuikje dat je zelf waarneemt in de eerste maanden van de zwangerschap een resultaat van je darmen die onder invloed van hormonen alvast plaats maken voor je groei van je baarmoeder. Het is dan dus niet zo zeer je grotere baarmoeder. Wanneer je een zwanger buikje gaat zien, is ook afhankelijk van verschillende factoren die voor iedere vrouw anders zijn: lichaamsbouw, genetica, buikspieren, gewichtstoename en meerlingen-zwangerschap.

Harde buiken

Harde buiken worden ook wel Braxton-Hicks contracties genoemd, of oefenweeën. Dat is een normaal verschijnsel tijdens de zwangerschap wat vooral in het tweede en derde trimester kan voorkomen.

Hoge bloeddruk

Tijdens de zwangerschap kan je bloeddruk ineens hoger worden. Dit noemen we hoge bloeddruk of hypertensie. Vaak heb je geen klachten en merk je er niet zo veel van. Hoge bloeddruk is op zich niet gevaarlijk. Afhankelijk van wanneer het optreedt tijdens de zwangerschap, zul je extra in de gaten gehouden worden. Klik hier voor meer informatie.

Jeuk

Als je zwanger bent, kun je last hebben van jeuk. Vaak jeukt een bepaald lichaamsdeel, zoals je buik, borsten of bovenbenen. Maar je kunt ook over je gehele lichaam jeuk hebben. De ene vrouw heeft een beetje last, de andere vrouw heel veel. Veel vrouwen hebben vooral ’s nachts last. Heb je specifieke jeukklachten op je handpalmer en/of je voetzolen, neem dan contact op met je verloskundige. Klik hier voor meer informatie over jeuk.

Kinkhoest

Kinkhoest is een erg besmettelijke ziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie. De bacterie maakt een gifstof aan. Hierdoor ontstaan hoestbuien die wel maanden kunnen doorgaan. Baby’s kunnen het erg benauwd krijgen en in ademnood komen. Het wordt aangeraden om je tijdens de zwangerschap te laten vaccineren tegen kinkhoest. De afweerstoffen van de moeder gaan via de placenta naar de baby. Deze vaccinatie noemen we de '22-weken prik'. Klik hier voor meer informatie.

Medicijnen tijdens je zwangerschap

Welke geneesmiddelen mag je gebruiken in de zwangerschap en bij het geven van borstvoeding? En welke geneesmiddelen niet? Meer informatie hierover vind je in de brochure ‘Geneesmiddelen, zwangerschap en borstvoeding‘ of op de website Geneesmiddelen gebruik rondom de zwangerschap.

Moeders voor Moeders

Moeders voor Moeders zamelt urine in van pril zwangere vrouwen in Nederland om stellen met vruchtbaarheidspro-blemen te helpen. Klik hier voor meer informatie.

Overtijd lopen

Een zwangerschap duurt gemiddeld 37 tot 42 weken. Ben je langer dan 41 weken zwanger? Dan krijg je vaak 1 of 2 extra controles in het ziekenhuis. Samen met je verloskundige of gynaecoloog bespreek je wat voor jou het beste is: een spontane bevalling afwachten of inleiden. Ben je langer dan 42 weken zwanger? Dan ben je serotien. Als je serotien bent, neemt de gynaecoloog de zorg voor jou en je baby over. De gynaecoloog zal je dan adviseren om ingeleid te worden. Klik hier voor meer informatie.

Schadelijke stoffen

Je komt dagelijks regelmatig in aanraking met chemische stoffen.Deze stoffen kunnen hormoonverstorend zijn. Als je zwanger bent, is het belangrijk om bewust om te gaan met chemische stoffen. Je baby is gevoelig voor deze invloeden van buitenaf. Niet alle chemische stoffen zijn schadelijk. Dit hangt af van de soort stof en de hoeveelheid waaraan je wordt blootgesteld. Klik hier voor meer informatie.

Schimmelinfectie

Het is normaal dat vaginale afscheiding toeneemt tijdens de zwangerschap, maar als de afscheiding een abnormale geur of kleur heeft, of als er jeuk, pijn of een branderig gevoel bij komt, is er mogelijk sprake van een infectie. Mogelijk is het een schimmelinfectie (candida) of een bacteriële infectie. Candida is hinderlijk omdat deze meestal jeuk veroorzaakt, maar is onschuldig. De huisarts of gynaecoloog kan een schimmeldodend middel voorschrijven. Zwangeren die rond de bevalling een vaginale schimmelinfectie hebben, kunnen hun baby soms een schimmelinfectie geven in de mond (spruw). Ook de spruw bij de baby moet behandeld worden.

Seksualiteit

De beleving van intimiteit en seksualiteit tijdens zwanger-schap wisselt per persoon en per zwangerschap. Bij een normaal verlopende zwangerschap zijn er geen geboden of verboden ten aanzien van seks. Seks kan ook geen miskraam of beschadiging veroorzaken. Je baby zit volledig beschermd in jouw buik, dus van een ‘indringer’ heeft hij geen last. Hij wiebelt alleen maar heen en weer. Je baby merkt het wel als jij klaarkomt, het ritmisch samentrekken van de baarmoeder kan een reactie uitlokken.

Sporten

Het is goed om minimaal een half uur te bewegen als je zwanger bent. Sportte je al en ben je zwanger, dan kun je gewoon blijven sporten. Maar houdt het wel veilig; luister naar je lichaam en breng je begeleider op de hoogte (als je deze hebt). Zorg dat je voldoende (water) drinkt tijdens het sporten. Zwemmen, fietsen en fitness zijn sporten die je heel goed tot het einde van de zwangerschap kunt doen. Sporten waarbij je risico loopt om iets tegen je buik aan te krijgen, of sporten waarbij je gemakkelijk met andere mensen botst of kunt vallen, zijn minder verstandig. Denk hierbij aan sporten als hockey, volleybal, skiën en voetbal. Duiken met zuurstofflessen wordt afgeraden. De druk onder water heeft invloed op je zwangerschap. Schuine buik-spieroefeningen kunnen geen kwaad, zij versterken de spieren die je buik ondersteunen. De oefeningen voor de rechte buikspieren kun je beter overslaan. De opening tussen je buikwand kan groter worden waardoor je buikwand blijvend kan verzwakken.

Stichting Babyspullen

Stichting Babyspullen wil de effecten van armoede op baby’s en jonge kinderen verminderen. Ze zamelen landelijk gebruikte en nieuwe babyspullen in en maken daar baby-startpakketten van. Deze pakketten verstrekken ze via diverse instanties gratis aan (aanstaande) ouders in Nederland die het financieel moeilijk hebben. Klik hier voor meer informatie.

Strippen

Ben je 41 weken of langer zwanger? De verloskundige of gynaecoloog kan dan de kans op een spontane bevalling groter maken door je baarmoedermond te strippen. De verloskundige of gynaecoloog doet dan een inwendig onderzoek en voelt naar de baarmoedermond. Met 1 of 2 vingers worden de vliezen losgemaakt van de binnenkant van de baarmoedermond. Na het strippen kun je een beetje vaginaal bloedverlies hebben. Dit is niet gevaarlijk. Bij 1 op de 6 vrouwen zorgt het strippen van de baarmoedermond dat de weeën beginnen en je gaat bevallen. Is strippen pijnlijk? Uit onderzoek blijkt dat 10 op de 20 vrouwen strippen een beetje pijnlijk vinden. 3 op de 20 vrouwen vinden het erg pijnlijk. Geen van de vrouwen vindt de pijn zo erg dat het strippen moet worden gestopt. Wil je graag gestript worden? Of juist niet? Bespreek dit met je verloskundige of gynaecoloog.

Uitzet

Als je zwanger bent wil je uiteraard de babyuitzet vlot voor elkaar hebben. Er zijn verschillende websites met lijstjes wat je nodig heb voor de babyuitzet. Kijk kritisch en vraag om je heen aan andere moeders wat handig is en wat misschien niet direct nodig is. Dit kan een hoop geld schelen.

Vitamine D

Vitamine D is nodig voor een goed bottenstelsel en een goed gebit. Of iemand voldoende vitamine D aanmaakt, kan worden nagegaan door bloedonderzoek in te zetten. Bij kinderen kan een gebrek aan vitamine D rachitis veroorzaken. Bij volwassenen kan een gebrek aan vitamine D klachten veroorzaken zoals spierzwakte, pijnlijke botten of spierpijn en vermoeidheid. Klik hier voor meer informatie.

Vliegen

Als je naar een ver land wilt reizen, bespreek dit dan voor je boekt met je verloskundige, gynaecoloog en of huisarts. Voor een reizigersadvies en eventuele vaccinaties neem je contact op met de GGD. Zeg daarbij duidelijk dat je zwanger bent. Tegen vliegreizen bestaat uit medisch oogpunt geen bezwaar voor moeder en kind. Vliegmaatschappijen willen meestal geen zwangere vrouwen na 32-34 weken zwangerschapsduur vervoeren, omdat ze geen bevallingen in de lucht willen riskeren. Neem op vakantie altijd een kopie mee van je zwangerschapskaart en het telefoonnummer van je verloskundige thuis. Mocht je medische hulp nodig hebben in een ander land heb je al je gegevens bij de hand.

Weëen

Een wee is een samentrekking van de baarmoederspier. Het voelt als een soort kramp in je onderbuik die langzaam opkomt, erger wordt en dan weer afzakt. Je kunt zo’n wee vergelijken met een golf die aanspoelt op het strand. In het begin voel je de pijngolf aan komen rollen. Net voor de golf omslaat, is de pijn het hevigst. Daarna trekt de golf terug en voel je de pijn weer minder worden. Tussen de weeën door is er rust in je buik. De weeën worden sterker, komen vaker en regelmatiger en doen meer pijn naarmate de bevalling vordert. Klik hier voor meer informatie over weëen.

Werk

Denk je erover na om kinderen te krijgen of ben je zwanger? Dan is het belangrijk om ook goed na te denken over de risico’s op je werk. Als er op je werk risico’s zijn, dan is het nodig om beschermende maatregelen te nemen. Ga hierover in gesprek met je bedrijfsarts. Heb je geen bedrijfsarts op je werk? Praat er dan over met je huisarts, verloskundige of leidinggevende. Klik hier voor meer informatie.

Zwangerschapscursus

Van je verloskundige krijg je veel informatie over je zwangerschap, bevalling en kraamperiode. Toch is het vaak erg leuk en leerzaam om een (online) zwangerschapscursus te volgen. Je kunt ervaringen uitwisselen met andere zwangeren, krijgt ademhalings- en ontspanningsoefeningen voor de bevalling en veel tips en informatie. Vraag je verloskundige welke cursussen er voor jou in de regio beschikbaar zijn. Klik hier voor meer informatie.

Voeding

Voedingscentrum: ZwangerHap

Als je zwanger bent, zijn er aangepaste voedingsadviezen. Voor een duidelijk antwoord op de vraag wat je wel en beter niet kunt eten, kun je een app van het Voedingscentrum downloaden; de ZwangerHap

Echo's

Groeiecho

Als je zwanger bent, wordt bij elke controle de groei van je baarmoeder gemeten. De verloskundige of gynaecoloog doet dat door met de handen aan je buik te voelen. Als je baarmoeder goed groeit, groeit de baby ook goed. Ben je zelf helemaal gezond en groeit je baby goed? Dan is er geen groeiecho nodig. Wanneer je een verhoogd risico hebt op een kleine of grote baby spreekt de verloskundige of gynaecoloog met je af om een aantal groeiecho's te doen. Dit gebeurt ook wanneer de groei van de baby niet goed te voelen is via de buik. Bij een groeiecho wordt het hoofd, de buikomvang en het bovenbeen van de baby gemeten. Vaak zijn er meerdere echo’s nodig om te weten of de baby naar verwachting groeit. Klik hier voor meer informatie.

Geslachtsbepaling

Tijdens de zwangerschap kan met een zogeheten 'pretecho' het geslacht van de baby worden bepaald. Het doel van de pretecho is op geen enkele manier diagnostisch. Er wordt dan ook niet gezocht naar afwijkingen bij de zwangere en/of bij de baby. De echoscopist is niet aansprakelijk voor achteraf gebleken afwijkingen, en wanneer er tijdens de echo per toeval een vermoeden van afwijking te zien is, zullen jij en je behandelend verloskundige hierover ingelicht worden. Bij deze pretecho is geen sprake van een medische behandeling of advies, je kan dit doen om de baby een extra keer te zien. Een 3D/4D pretecho is het beste te plannen tussen de 25 en 30 weken zwangerschap.

Termijnecho

Op basis van een termijnecho (ook wel: 12-weken-echo) kan de uitgerekende datum met zekerheid worden vastgesteld.

SEO

Zwangeren kunnen rond de 20e week van de zwangerschap een SEO (structureel echoscopist onderzoek) laten doen. Het SEO wordt ook de 20 wekenecho genoemd. Hierbij wordt gekeken naar structurele (lichamelijke) afwijkingen van het ongeboren kind. Het SEO kan ongeveer worden uitgevoerd tussen week 18 en week 21, en bij voorkeur tussen week 19 en 20 van de zwangerschap. Klik hier voor meer informatie.

Alcohol

Tijdens je zwangerschap kan alcohol in kleine hoeveelheden al schade bij de baby veroorzaken. De kans op een miskraam is vergroot als je alcohol drinkt. Het advies is om te stoppen met alcohol drinken vanaf het moment dat je een zwangerschapswens hebt.

Roken

Roken en meeroken kan je vruchtbaarheid verminderen. Tijdens de zwangerschap is roken schadelijk voor de baby. Dit gaat om het zelf roken, maar ook als je in een ruimte bent waar gerookt wordt. De nicotine en koolmonoxide die in sigaretten zit zorgen voor een verminderde doorbloeding van de moederkoek, waardoor er minder zuurstof bij je kindje komt. Dit kan de groei van de baby beïnvloeden. Als je stopt met roken dan zijn de risico’s voor je kindje direct minder groot. Er zijn veel mogelijkheden voor ondersteuning bij het stoppen met roken, vraag je verloskundige of gynaecoloog naar deze mogelijkheden. Hier vind je meer informatie over roken en je zwangerschapswens.

Drugs

Drugsgebruik kan de kans op een zwangerschap verkleinen doordat het de eicel en de zaadcel negatief kan beïnvloeden. Daarnaast kan het de ontwikkeling van de baby tijdens de zwangerschap verstoren en kunnen er afwijkingen ontstaan. Deze afwijkingen kunnen tijdens de jeugd opvallen, zoals concentratieproblemen of een ontwikkelingsachterstand. Meer informatie over de invloed van de verschillende soorten drugs in combinatie met een zwangerschap, vind je hier.

Cytomegalievirus (CMV) 

Het Cytomegalievirus behoort tot de groep herpesvirussen. Vrijwel iedereen komt in zijn leven in contact met het virus, meer dan de helft van de mensen in Nederland heeft een infectie met CMV gehad. Het cytomegalievirus (CMV) kan schadelijk zijn voor het ongeboren kind. Dit virus komt vaak voor in speeksel en urine van kleine kinderen. Goede hygiëne is daarom belangrijk. Denk bijvoorbeeld aan handen wassen (met zeep) na het afvegen van snot en na het verwisselen van luiers. Ook is het niet verstandig om bestek en eten te delen, of de speen van je kind in je eigen mond te stoppen.

Meestal verloopt CMV zonder verschijnselen, maar soms is er koorts en moeheid. Bij vrouwen die voor het eerst besmet raken tijdens de zwangerschap, kan de ongeboren baby besmet raken. Als een vrouw het virus al bij zich draagt, kan de baby soms besmet worden als het virus weer actief wordt. Dan is er een kleine kans op aangeboren afwijkingen bij de baby (zoals slecht-horendheid). Klik hier voor meer informatie over het CMV-virus.

Toxoplasmose

Toxoplasma gondii is een parasiet die je ziek kan maken. De parasiet veroorzaakt toxoplasmose. Toxoplasma gondii kan voorkomen in rauw vlees. Je kunt helaas niet zien, ruiken of proeven dat vlees besmet is. Voor zwangere vrouwen is er een extra risico vanwege mogelijke schade aan het ongeboren kind. Om de ziekte toxoplasmose te voorkomen is het belangrijk de handen regelmatig te wassen en om vlees goed te verhitten of in te vriezen voor minimaal 2 dagen bij -12°C. Daarnaast geldt het advies om geen rauw en rood vlees zoals carpaccio, filet américain of salami te eten tijdens je zwangerschap. Toxoplasma gondii komt van nature voor bij allerlei dieren. Bij katten ontstaan eitjes, ook al worden ze er zelf niet ziek van. Ook andere dieren kunnen deze eitjes binnenkrijgen en hierdoor kan het vlees besmet raken. Vooral dieren die buiten komen, lopen kans op besmetting. Groente en fruit wat buiten groeit kan door de ontlasting van katten besmet raken. Daarom is het voor zwangeren belangrijk om niet zelf de kattenbak te verschonen en tijdens het tuinieren handschoenen te dragen, zodat je niet in aanraking komt met uitwerpselen.

Klik hier voor een link naar het RIVM over infectieziekten tijdens je zwangerschap.

Aambeien

Aambeien zijn dit uitstulpingen van bloedvaatjes bij de anus. Onder invloed van het hormoon progesteron worden de wanden van de bloedvaten slapper, hierdoor is de kans op aambeien tijdens de zwangerschap groter. Onze adviezen: vezelrijke voeding, veel water drinken, regelmatig bewegen.

Bandenpijn

Tijdens de zwangerschap kun je last krijgen van bandenpijn. Als je veel staat of lichamelijk zwaar werk doet kunnen de banden gevoelig worden. Dit kan soms een stekende pijn aan de zijkant van je buik richting de liezen en/of vagina geven. Deze steken verdwijnen na een tijdje weer en zijn onschuldig. De banden gaan zich steeds meer aanpassen aan de groei van je baarmoeder.

Bekkenklachten

Ongeveer de helft van de zwangeren heeft last van bekkenpijn of lage rugpijn. Bekkenpijn wordt veroorzaakt door instabiliteit van het bekken, hoe instabieler hoe meer klachten. In de zwangerschap worden de verbindingen in het bekken soepeler en rekbaarder, dit gebeurt om je lichaam voor te bereiden op de bevalling. Een kenmerk van bekkenpijn is dat de pijn vaak begint als je in beweging komt. Meer informatie vind je op deze website.

Blaasontsteking

Tijdens de zwangerschap is het normaal dat je vaak moet plassen. Doordat de baarmoeder groter wordt gaat deze tegen je blaas aan drukken. Soms lukt het niet goed meer om uit te plassen, dit kan de kans op een blaasontsteking vergroten. Een blaasontsteking tijdens de zwangerschap geeft niet altijd klachten, soms heb je alleen pijn onder in je buik en soms is het plassen pijnlijk. Als je denkt dat je een blaasontsteking hebt is het goed om je ochtendurine te laten controleren bij de huisarts. Meer informatie.

Brandend maagzuur

Een “kwaaltje” dat bij veel zwangeren ontstaat: ongeveer 50-75% krijgt hier last van. Als je baarmoeder meer begint te groeien kun je hier meer last van krijgen. Onze adviezen: Niet te vet eten, en pittig gekruid eten of sterke koffie kun je soms beter niet nemen. De maaltijden die je neemt verdelen over de dag in kleinere porties. Vanillevla kan de klachten soms verminderen. Je kan eventueel ook veilig Rennie's of Gaviscon gebruiken.

Carpaaltunnelsyndroom

Dit syndroom kan een pijnlijke tinteling in je handen en vingers geven. Soms voelt het alsof je handen “slapen” en kan krachtsverlies in je handen/vingers ontstaan. Deze klachten treden vaak ’s nachts op, maar je kunt er ook overdag last van hebben en dan kan het een belemmering voor je dagelijkse bezigheden worden. De oorzaak van het carpaaltunnelsyndroom is vochtophoping in het weefsel dat om de zenuwbanen zit. Adviezen: je hand bewegen onder afwisselend koud en warm water en daarbij bewegen met je vingers (bv. knijpen in een spons). Na de zwangerschap verdwijnen deze klachten meestal volledig.

Darmklachten en obstipatie

Tijdens de zwangerschap kun je last krijgen van obstipatie (verstopping) of harde ontlasting. Door de hormonale veranderingen, soms minder lichaamsbeweging en druk van de inwendige organen (waaronder de baarmoeder die groeit) kan je ontlasting moeizamer gaan. Dit kan ook gebeuren wanneer je voor de zwangerschap nooit problemen met je darmen hebt gehad. Vaak kun je met meer beweging, veel drinken (vooral water) en vezelrijke voeding de obstipatie verminderen. Klik hier voor meer informatie.

Emoties

Tijdens de zwangerschap kun je hele verschillende emoties ervaren. Je kan sneller van slag zijn of wisselende stem-mingen hebben. Dit is normaal en wordt veroorzaakt door de hormonen en door alle veranderingen in je leven tijdens de zwangerschap en daarna. Emoties kunnen erg versterkt worden. De meeste vrouwen zijn blij met hun zwangerschap en kunnen hierdoor makkelijker de zwangerschapskwaaltjes opvangen. Soms heb je heel erg last van stemmings-wisselingen of overheersen negatieve gevoelens/emoties. Dit kan bijvoorbeeld ook komen doordat je je makkelijk zorgen maakt. Tijdens de zwangerschap verandert er veel in je lichaam en bereid je je samen met je partner voor op de komst van het kindje. Als je hier twijfels over hebt deel dit dan met je verloskundige of gynaecoloog. Elke zwanger-schap verloopt anders en dit kan er soms ook voor zorgen dat je stress ervaart. Probeer tijdens je zwangerschap activiteiten te zoeken waarbij je je goed kan ontspannen en neem je rust. Heb je het gevoel dat negatieve gevoelens tijdens je zwangerschap steeds meer op de voorgrond komen of ben je angstig, bijvoorbeeld voor de bevalling? Bespreek dit met je verloskundige of gynaecoloog.

Kuitkrampen

Tijdens de zwangerschap komt er door de groeiende baarmoeder meer druk op je benen. Hierdoor kun je last krijgen van kuitkrampen. De krampen komen vaak vooral ’s nachts voor. Adviezen: strek je spieren, kuiten masseren, voldoende drinken (1.5-2 liter vocht/dag), een warm bad, je benen omhoog leggen en je kunt magnesiumtabletten nemen, dit kan soms de klachten iets verbeteren.

Koortslip

Tijdens de zwangerschap geeft een koortslip geen risico’s voor de baby. Een koortslip wordt veroorzaakt door een virusinfectie van de huid, het herpes simplex virus. Ben je net bevallen en heb je zelf een koortslip, dan is het belangrijk om goed op je hygiëne te letten. Was je handen regelmatig en draag zo nodig een mondkapje, hiermee bescherm je je baby. Klik hier voor meer informatie van het RIVM.

Misselijkheid

In de eerste periode van de zwangerschap kun je last hebben van (ochtend)misselijkheid, soms in combinatie met overgeven. Adviezen: voordat je opstaat al iets eten zoals een cracker of een beschuitje en sta daarna rustig op. Geen koffie of cola drinken en de maaltijden over de dag in kleine beetjes verdelen over de dag. Kijk voor jezelf welke voeding wel goed gaat en welke niet. Klik hier voor meer informatie.

Pigmentvlekken

Je kunt door de zon of de zonnebank een zwangerschaps-masker krijgen. Na de zwangerschap verdwijnen de pigment-vlekken vaak weer. Adviezen: blijf in de schaduw, gebruik goede zonbescherming en draag eventueel een hoed als bescherming.

Spataderen

Tijdens de zwangerschap kun je spataderen krijgen. Deze kunnen ontstaan in je benen en soms ook in je schaam-lippen. Na de bevalling kunnen de spataderen weer kleiner worden. Adviezen: regelmatig bewegen, probeer niet te lang te staan en niet te lang te zitten; wissel dit regelmatig af. Bij veel klachten kun je (steun)kousen gebruiken, je benen omhoog leggen kan soms ook helpen.

Striae

Als de huid snel groeit kan striae ontstaan. Dit zijn paars-rode strepen op je huid. Tijdens de zwangerschap kunnen deze op je buik en borsten ontstaan. De strepen verdwijnen niet na je zwangerschap, maar worden vaak wel lichter van kleur. Er zijn helaas geen crèmes die dit kunnen voorkomen.

Vermoeidheid

De eerste drie maanden van de zwangerschap kun je heel moe zijn. Soms heb je het gevoel dat je de hele dag wel kunt slapen. Dit komt door veranderingen in je hormonen tijdens deze periode van de zwangerschap. Probeer rust te nemen wanneer je kan. Klik hier voor meer informatie.

Er zijn verschillende mogelijkheden hoe een bevalling kan beginnen. Het belangrijkste is dat je belt wanneer je denkt dat de bevalling begonnen is. Een bevalling vindt meestal tussen de 37 en 42 weken plaats. Indien je bevalling zich voor de 37 weken zwangerschap aankondigt moet je de verloskundige altijd direct bellen.

Weëen

Ongeveer 90% van de bevallingen start met het krijgen van weeën. Weeën beginnen vaak onregelmatig en zijn nog kort. Op den duur worden de weeën krachtiger, pijnlijker en gaan ze langer duren. Bel je verloskundige als je het idee hebt dat je weeën zijn begonnen.

Vruchtwaterverlies

In ongeveer 10% van de gevallen begint de bevalling met het breken van de vliezen. Het vruchtwater kan helder van kleur zijn of groen, bruin/gelig. Gekleurd vruchtwater kan een teken zijn dat de baby in het vruchtwater gepoept heeft. Indien je vliezen breken, probeer dan wat vruchtwater op te vangen, doe een maandverbandje in en neem contact op met je verloskundige.

Twijfel

Heb je ergens twijfel over, bel dan altijd je verloskundige. Dag, avond, nacht, weekend en feestdagen is er altijd een verloskundige van dienst die gebeld kan worden.

Bloedverlies

Soms kan je wat slijmerig bloedverlies hebben tijdens de bevalling, dit is normaal en komt vaak door het ontsluiten van de baarmoedermond. Heb je bloedverlies of heb je hier twijfel over hebt, is het belangrijk dat je direct de verloskundige belt.

Link verloskundigenpraktijken

De link naar alle aangesloten verloskundigenpraktijken bij VSV Stadskanaal-Hoogeveen-Emmen vind je via deze link.

Maak je je zorgen? Twijfel je wanneer je moet bellen?

Klik hier voor alle alarmsignalen tijdens je kraamtijd.

Algemeen

Als de bevalling achter de rug is, ga je de kraamperiode in. Dit zijn de eerste 8-10 dagen na de bevalling. In deze periode ondersteunen en begeleiden de verloskundige en de kraamverzorgende jou en de rest van je gezin om jullie een goede start te geven. De kraamverzorgende is er dagelijks, ze doet kraamcontroles, geeft ondersteuning bij de voeding en zorgt voor rust en regelmaat. Je krijgt informatie over de verzorging van de baby, zodat je aan het einde van de kraamtijd zelf de baby kan verzorgen. De verloskundige is medisch gezien verantwoordelijk voor de zorg tijdens de kraamtijd. Zij komt een aantal keer langs voor controles bij jou en bij je baby. Je bent kraamvrouw tot 6 weken na je bevalling. Lichamelijk, emotioneel en sociaal gezien verandert er veel. Deze veranderingen zijn de eerste twee weken na de bevalling het meest merkbaar. 

Anticonceptie

Na de bevalling is het handig om na te denken over het gebruik van voorbehoedsmiddelen. De folder 'Net bevallen - Welke anticonceptie past bij je?' beschrijft verschillende voorbehoedsmiddelen. Bij elk voorbehoedsmiddel staan ook de betrouwbaarheid vermeld en de voor- en nadelen. Of en welke anticonceptie je kunt gebruiken hangt af van je eigen voorkeur en situatie. Bijvoorbeeld of je borstvoeding geeft of niet. Of je nog een kinderwens hebt of niet. En of je bezwaar hebt tegen hormonen of niet.

Kraamtranen

Op de derde tot en met de vijfde dag na de bevalling kun je ineens heel emotioneel worden. Alles is teveel en je moet ineens huilen. Dit komt doordat de vermoeidheid toeslaat. Je hormonen zijn van slag, je hebt last van gestuwde borsten en moet wennen aan de nieuwe situatie. Meer dan de helft van de kraamvrouwen heeft hier last van en het worden ‘kraamtranen’ genoemd. Je kunt op deze dagen beter rustig aan doen en niet teveel visite ontvangen. Meestal verdwijnen deze onverwachtse huilbuien na een paar dagen.

Kraamzorg

Een kraamverzorgende ondersteunt je tijdens de kraamtijd, dit zijn de eerste 8 dagen na de bevalling. De kraamverzorgende leert je hoe je de baby moet verzorgen, helpt je bij de borstvoeding en helpt je in het huishouden. Tijdens een thuisbevalling assisteert een kraamverzorgende de verloskundige. Je kunt je na de termijnecho aanmelden bij een kraamzorgorganisatie naar keuze, het liefst voor de 20^e week. Klik hier voor een uitgebreid overzicht van onze kraamzorgorganisaties.

Kraampakket

Een kraampakket is een doos met medische artikelen die nodig zijn tijdens een thuisbevalling en bij de verzorging na de bevalling. Het pakket moet zo’n 6 weken voor de uitgerekende datum in huis zijn. Een kraampakket kun je aanvragen via je zorgverzekeraar, maar deze wordt niet vergoedt door een basisverzekering. De meeste aanvullende verzekeringen vergoeden het kraampakket wel en sturen deze dan gratis op. Als je kraampakket niet wordt gedekt door je zorgverzekering kan je deze vaak ook tegen betaling bij je zorgverzekeraar aanvragen. Je kan een kraampakket ook kopen bij een apotheek, drogist of via internet. De prijs kan hierbij behoorlijk variëren. Dit is ook afhankelijk van de inhoud van het kraampakket. Op deze website kun je lezen wat je in ieder geval nodig hebt.

Mama café

Het Mama Café is er voor (aanstaande) ouders, dus in principe ook voor vaders. De nieuwe rol als ouder kan lastig of onwennig zijn en soms mis je sociale contacten. Bij het Mama Café kun je kennismaken met andere (aanstaande) ouders en ervaringen uitwisselen. Ondertussen kunnen de kinderen met elkaar spelen. Af en toe is er een gastspreker die over een bepaald onderwerp vertelt.

Vitamine K

Vitamine K is nodig voor de bloedstolling. Een pasgeboren baby maakt deze vitamine niet zelf aan. Daarom geeft de verloskundige na de geboorte de baby eenmalig een dosis vit. K voor een week. Geef je borstvoeding, is het nood-zakelijk om de baby vitamine K in druppelvorm te geven. Start als de baby 8 dagen is. Vitamine K is vrij verkrijgbaar bij apotheek of drogist. Geef je flesvoeding? Dan hoef je vanaf dag 8 geen vitaminie K toe te voegen, dit zit hier al in verwerkt. Klik hier voor meer informatie.

Vitamine D

Het advies in Nederland, is alle kinderen van 0-4 jaar 10 microgram vitamine D te geven, ongeacht de voeding.

Borstvoeding of flesvoeding

Als je zwanger bent, komen er heel wat vragen op je af. Weet je al of je borstvoeding of flesvoeding wil geven? Of je nu een voorkeur hebt voor de borst of de fles: als je je hierover goed laat informeren, dan weet je beter wat je kunt verwachten als de baby er straks is. Klik hier voor meer info.